حد ضرر در سرمایه گذاری و بورس

هدف همه‌ی افراد از سرمایه‌گذاری کسب سود و افزایش دارایی است. می‌دانیم که در بازارها نوسان و ریزش، اتفاق غیرقابل پیش‌بینی و دور از ذهنی نیست. اگر با آگاهی و دانش کامل وارد بازار نشده باشیم امکان دارد بخشی یا همه سرمایه‌مان را از دست بدهیم و ضرر کنیم. چگونه می‌توانیم جلوی ضرر را بگیریم و حداقل تلاش کنیم در بازار خرسی اصل سرمایه‌مان را حفظ کنیم؟ در این مقاله به مفهوم حد ضرر و تاثیرات آن در جلوگیری از زیان بیش از اندازه صحبت خواهیم کرد.

حد ضرر یا stop loss چیست؟

حد ضرر یا استاپ لاس مفهوم مهمی در بازار سرمایه به شمار می‌رود. تمام سرمایه‌گذاران حرفه‌ای با آن به خوبی آشنا هستند. در این استراتژی شما برای جلوگیری از زیان‌های مالی برای هر معامله‌ی خود حد ضرر تعیین می‌کنید. به این معنا که اگر سهام از قیمت مشخصی پایین‌تر آمد شما در حال ضرر کردن هستید و هرچه سریع‌تر باید آن سهام را بفروشید. 

انواع حد ضرر

به طور کل دو نوع حدد ضرر می‌توان تعیین کرد:

حد ضرر ثابت

در این نوع حد ضرر، سرمایه‌گذار درصد ثابتی را به عنوان حد ضرر مشخص می‌کند. اگر قیمت سهام به کمتر از میزان مشخص شده برسد آن سهم را می‌فروشد.

برای مثال اگر شخصی یک سهم را با قیمت ۱ میلیون خریداری کند و حد ضرر آن را ۱۰ درصد مشخص کند، اگر قیمت سهام به ۹۰۰ هزار تومان کاهش پیدا کند، آن سهم را می‌فروشد.

حد ضرر متحرک

تصور کنید شما سهامی خریداری کردید و استاپ لاس آن را مشخص کرده‌اید. این سهام روند صعودی در پیش می‌گیرد و شما سود می‌کنید. در این صورت شما برای حفظ سود خود باید حد را به نسبت میزان سود تغییر دهید. در این حالت شما حد ضرر متحرک تعیین کرده‌اید.

برای مثال قیمت سهمی که خریداری کردید را ۱ میلیون تومان و حد ضرر را ۹۰۰ هزار تومان در نظر گرفته اید سهام شما رشد می‌کند و به میزان ۱۵۰۰ تومان می‌رسد. در این حالت شما باید حد ضرر خود را به ۱۴۰۰ تغییر دهید.

مزایا و معایب استراتژی حد ضرر

مزایا

۱. به حداقل رساندن ضرر و زیان

 استاپ لاس به شما کمک می‌کند تا ضررهای خود را کاهش دهید و شما را در برابر زیان بزرگ در بازار سهام بیمه می‌کند. اگر این حد را برای معاملات خود تعیین نکنید و قیمت سهام شما به آرامی در حال کاهش باشد، اتفاقات و شرایط بدی را برای سرمایه‌گذاری شما ایجاد می‌کند.

۲. کنترل شرایط و فروش به صورت خودکار

استاپ لاس به صورت خودکار شرایط را کنترل می‌کند و در زمان نیاز سهام را می‌فروشد. در این حالت دیگر نیازی به نظارت تمام وقت شما نیست. بنابراین زمانی که قیمت سهام شما به حد مشخص شده رسید به صورت خودکار به فروش می‌رود.

۳.تعادل بین ریسک و سود

 تعادل بین ریسک و سود در هنگام معامله در بازار سهام واقعاً مهم است. به منظور کسب میزان سود مشخص، شما باید سرسختانه بر میزان ریسکی که می‌توانید بپذیرید پایبند بمانید. به عنوان مثال، می‌توانید تعریف کنید که برای به دست آوردن این مقدار سود فقط ۵، ۱۰٪ یا ۲۰٪ ریسک می‌کنید. این استراتژی به شما کمک می‌کند تا تعادل بین “ریسک و سود” خود را حفظ کنید. 

۴. تجارت بر پایه منطق و نظم را ترویج می‌کند 

برای یک سرمایه‌گذار بسیار مهم است که خود را از احساسات بازار جدا کند. حد ضرر به شما کمک می‌کند تا به استراتژی مالی خود پایبند باشید و تجارت بر پایه منطق و نظم را ترویج می‌کند.

معایب

۱. نوسانات کوتاه مدت

 یکی از بزرگ‌ترین معایب اصلی استفاده از استاپ لاس این است که می‌تواند با نوسانات کوتاه مدت قیمت سهام فعال شود. نکته کلیدی‌ایی که هنگام تعیین استاپ لاس باید به خاطر داشته باشید این است که استاپ لاس باید به سهام اجازه نوسان هر روزه دهد و در عین حال از ریسک زیان تا حد امکان جلوگیری کند.

۲. فروش زود هنگام سهام 

 تنها ریسکی که در استفاده از استراتژی استاپ لاس در معاملات وجود دارد، ریسک بالقوه متوقف کردن معامله‌ای است که می‌توانست سودآور و یا سودآورتر باشد اگر سرمایه‌گذار مایل بود سطح بالاتری از ریسک را بپذیرید. حد ضرر می‌تواند منجر به بستن زود هنگام معاملات شود و از این رو پتانسیل سود را محدود کند.

۳. ریسک تعیین قیمت

سرمایه‌گذاران باید تصمیم بگیرند که چه قیمتی را تعیین کنند، که می‌تواند بخش دشواری باشد. می‌توانید از مشاوران مالی کمک بگیرید اما این کار هزینه‌بر خواهد بود.

۴. هزینه زیاد

 گاهی اوقات کارگزار سهام شما می‌تواند برای استفاده از دستور حد ضرر هزینه ای دریافت کند و که می‌تواند هزینه زیادی برای شما باشد.

اهداف استاپ لاس

هدف اصلی استاپ لاس، کاهش ریسک (با محدود کردن زیان‌های احتمالی) و آسان‌تر کردن معاملات (با داشتن استراتژی است که در صورت معامله در بازار با قیمت مشخص، به‌طور خودکار اجرا می‌شود). از معامله‌گران خواسته می‌شود که همیشه از حد ضرر استفاده کنند تا ریسک خود را محدود کرده و از زیان احتمالی و فاجعه‌بار جلوگیری کنند. 

سخن پایانی

حد ضرر ابزار ساده ای است که در صورت استفاده موثر می‌تواند مزایای قابل توجهی را ارائه دهد. چه برای جلوگیری از زیان های بیش از حد و چه برای حفظ سود، تقریباً در انواع مدل‌های سرمایه‌گذاری می‌توان از این ابزار بهره مند شد. استاپ لاس را به عنوان یک بیمه‌نامه در نظر بگیرید: شما امیدوارید که هرگز مجبور به استفاده از آن نشوید، اما خوب است بدانید که در صورت نیاز از محافظت برخوردار هستید.