صندوق سرمایه ‌گذاری در سهام بهتر است یا خرید مستقیم سهام؟

صندوق سرمایه ‌گذاری در سهام

صندوق سرمایه ‌گذاری در سهام یا صندوق سهامی، نوعی صندوق سرمایه‌گذاری مشترک است که حداقل 70 درصد از سبد دارایی آن را سهام شرکت‌های بورسی و حق تقدم سهام پذیرفته شده در بورس تهران تشکیل می‌دهد و 30 درصد باقیمانده به اختیار مدیر صندوق در سهام، اوراق مشارکت، سپرده بانکی یا سایر اوراق بهادار با درآمد ثابت سرمایه‌گذاری می‌شود. اکثر صندوق‌‌های سرمایه‌گذاری سهامی، ضامن نقدشوندگی دارند اما سود تضمین‌شده‌ای ندارند.

صندوق‌های سهامی در ایران، با توجه به تعداد واحدهایی که مجاز به انتشار هستند، به دو دسته بزرگ و کوچک تقسیم‌بندی می‌شوند. در صندوق‌های کوچک‌، تعداد واحدهای سرمایه‌گذاری قابل‌انتشار حداقل پنج هزار و حداکثر ۵۰ هزار واحد سرمایه‌گذاری و در نوع بزرگ‌، این ارقام بین ۵۰ هزار و ۵۰۰ هزار واحد سرمایه‌گذاری است. ارزش اسمی هر واحد سرمایه‌گذاری در ابتدای آغاز به کار صندوق، معادل یک‌ میلیون ریال است.

از آنجایی که در صندوق سرمایه ‌گذاری در سهام، سهام شرکت‌های بورسی خرید و فروش می‌شود، و این سهام می‌توانند نوسان قیمتی داشته باشند، لذا در مقایسه با صندوق های درآمد ثابت و سپرده‌های بانکی که تقریبا می‌توان گفت بدون ریسک هستند، ریسک بالاتری دارند و از طرفی انتظار سودآوری بیشتری نیز می‌توان داشت.

البته مدیران این صندوق‌ها، با توجه به دانش حرفه‌ای و تخصصی که دارند، با بکارگیری ابزارهای مشتقه مالی و تنوع‌بخشی به سبد سهام، ریسک صندوق را تا حد امکان کاهش می‌دهند ولی به دلیل ماهیت ریسک‌پذیر بودن سهام، نمی‌توان ریسک صندوق را به طور کامل صفر در نظر گرفت.

مشخصات صندوق سرمایه‌ گذاری در سهام

در صندوق‌های سهامی، سود حاصل از سرمایه‌گذاری، تنها ناشی از افزایش قیمت واحدهای صندوق بوده و سرمایه‌گذاران، سود دوره‌ای دریافت نمی‌کنند. به عبارت دیگر صندوق سرمایه‌گذاری در سهام، تقسیم سود دوره‌ای ندارد.

ارزش واحد صندوق‌های با درآمد ثابت، هر چند کم ولی روند صعودی دارد، این در حالی است که ارزش صندوق سرمایه‌گذاری در سهام نوسان داشته و روند معینی ندارد. سابقه بازدهی بازارهای سرمایه‌گذاری در ایران نشان می‌دهد که همواره در بازه‌های زمانی بلندمدت، بورس رتبه اول را در بین رقیبانی مانند ارزهای خارجی، دلار، مسکن، خودرو و طلا به خود اختصاص داده است. به همین دلیل اگرچه ممکن است در بازه‌های زمانی کوتاه‌مدت، ارزش واحدهای این صندوق نزولی باشد، ولی این بازدهی در بلندمدت همیشه صعودی بوده است. به طور کلی، برای استفاده بهینه از فرصت‌های سرمایه‌گذاری می‌بایست همواره به برخی اصول سرمایه‌گذاری پایبند بود.

اینکه جامعه در چه شرایط اقتصادی به سر می‌برد، مهم است و قطعا روی عملکرد صندوق‌ها تاثیرگذار خواهد بود. در دوران رشد اقتصادی، صندوق‌های سهامی کارکرد بهتری داشته و سوددهی بیشتری دارند و در زمان رکود اقتصادی، حتی ممکن است زیان‌ده نیز باشند و یا سودی کمتر از سپرده‌های بانکی ایجاد کنند.

انواع صندوق سرمایه‌ گذاری در سهام

به طور کلی، صندوق‌های سهامی بر اساس نوع مدیریت سبد دارایی، به دو دسته تقسیم می‌شوند که عبارتند از:

• صندوق سهامی شاخص
• صندوق سهامی فعال

در ادامه، به معرفی هر یک از دو نوع صندوق پرداخته می‌شود.

صندوق سهامی فعال

صندوق‌های سهامی فعال، صندوق‌هایی هستند که به دنبال ایجاد سود بیشتر نسبت به متوسط بازدهی بازار هستند و همواره فاکتورهای اقتصادی و شرکت‌های بورسی را تحلیل می‌کنند تا فرصت‌های سرمایه‌گذاری بهتری پیدا کرده و با خرید و فروش پیوسته سهام، سود سبد دارایی خود را حداکثر نمایند. طرح سرمایه‌گذاری شاهین در سامانه مدیریت ثروت مانو نیز از صندوق‌های سهامی فعال محسوب می‌شوند.

صندوق سهامی شاخص

صندوق‌های سهامی شاخص، معمولا شاخص کل یا شاخص صنایع خاصی را دنبال می‌کنند. به عنوان مثال، اگر 15 درصد بازار بورس ایران، شرکت پتروشیمی فارس باشد، یک صندوق شاخصی که شاخص کل را دنبال می‌کند، 15 درصد سرمایه‌ی خود را به سهام فارس تخصیص می‌دهد و بدین صورت عملکرد صندوق، دقیقا عملکرد شاخص کل را منعکس کرده و قیمت واحد صندوق متناسب با تغییرات شاخص بالا و پایین می‌رود.

تفاوت صندوق‌های سهامی شاخص و فعال

صندوق‌های سهامی شاخص، به دنبال کسب سود بیشتر از سود متوسط بازار سهام نیستند و خرید و فروش مداوم ندارند. همچنین، صندوق‌های شاخص، سهام متنوعی را برای سبد سرمایه‌گذاری انتخاب می‌کنند. از این رو، در مقایسه با صندوق‌های سهامی فعال، ریسک کمتری داشته و مناسب افراد با ریسک‌پذیری کمتر هستند. همچنین، به دلیل خرید و فروش کم سهام، هزینه کمتری نسبت به صندوق‌های سهامی فعال دارند.

کدام صندوق سهامی مناسب‌تر است؟

از میان صندوق‌های سهامی متعدد، صندوقی که به طور پیوسته و با کمترین نوسان، بیشترین سود را نسبت به سود متوسط بازار ایجاد کند، صندوقی مناسب و حرفه‌ای محسوب می‌شود. به عنوان مثال، اگر متوسط بازده بازار بورس در سه ماه اخیر، 5 درصد باشد اما صندوق سهامی بتواند در همین بازه زمانی، 10 درصد سود دهد، به معنای این است که صندوق مذکور توانسته است دو برابر بیشتر از بازار برای سرمایه‌گذاران خود سود ایجاد کند.

سرمایه‌گذاری در صندوق سهامی برای چه افرادی مناسب‌تر است؟ 

همانطور که پیش‌تر ذکر شد، با مقایسه بازدهی بازارهای مختلف، این نکته مشخص می‌شود که بازار سهام در بلندمدت، عملکرد بهتری داشته است. از این رو، صندوق سرمایه‌گذاری در سهام برای افرادی که افق سرمایه‌گذاری و چشم‌انداز مالی طولانی مدتی دارند، جذاب‌تر خواهد بود.

همچنین، اشخاصی که زمان، دانش تخصصی و تجربه حرفه‌ای لازم برای مدیریت دارایی خود را ندارند و در عین حال ریسک‌پذیر هستند و می‌توانند حتی کاهش بازدهی موقت را تحمل کنند، صندوق‌های سهامی را برای سرمایه‌گذاری انتخاب می‌کنند. چرا که با این روش، در بلند مدت، سود بیشتری نسبت به بازار پول و دیگر روش‌های سرمایه‌گذاری به دست می‌آورند.

طرح سرمایه‌گذاری شاهین در مدیریت ثروت مانو، نوعی صندوق سهامی است که برای مشاهده جزئیات آن می توانید به وب سایت مانو مراجعه کنید.