از اواخر سال 1398 تا پایان سال 1399 حدود دو میلیون نفر از مردم ایران کد بورسی دریافت کردند. این یعنی سیل نقدینگی که وارد بازار شده و قطعا باعث بروز رفتارهای هیجانی، افراد تازهواردی میشود که تجربه و تخصص کافی معامله در بورس را ندارند. به همین خاطر است که این افراد بعد از مواجه با رنگ قرمز بازار همواره به دنبال پاسخ این سوال میگردند که « شاخص بورس چه زمانی سبز میشود؟»
پاسخ قطعی به این سوال ممکن نیست چرا که ساختار بازار سهام و به طور کلی ساختار اقتصاد مانند یک موجود زنده و حساس، از شرایط اقتصادی، سیاسی و اجتماعی تاثیر میپذیرد و پیشبینی دقیق دربارهی اتفاقات آیندهی آن اصلا ممکن نیست. اما با توجه به دادههای موجود و تحلیل آنها میتوان یک پاسخ کلی برای این سوال بدست آورد و قویترین احتمالات را تشخیص داد.
شاخص کل و شاخص کل هموزن چیست؟
شاخص کل
شاخص کل نشاندهندهی سطح تغییرات قیمت در بازار است و میانگین افزایش یا کاهش ارزش سهام را نشان میدهد. تاریخ مبدا، سالی در نظر گرفته میشود که نوسانات در کمترین مقدار خود قرار داشته است. در ایران سال 1369 به عنوان سال پایه یا همان تاریخ مبدا در نظر گرفته میشود.
فرمول شاخص کل به صورت زیر است
ارزش جاری هر نماد یا هر شرکت برابر با حاصلضرب تعداد سهام آن شرکت در قیمت آن است. بنابراین، برای پاسخ کوتاه به این سوال که شاخص بورس چه زمانی سبز میشود باید منتظر جواب فرمول بالا باشیم.
اگر عدد حاصل شده بیشتر از روز گذشته باشد، شاخص سبز و اگر عدد معادله بالا کمتر از روز قبل باشد، با شاخص قرمز روبرو خواهیم بود.
شاخص کل هموزن
همانطور که در فرمول شاخص کل دیدیم، تعداد سهام یا به عبارت بهتر بزرگی نمادها و شرکتها کاملا در این شاخص دخیل است. این به معنا که وزن و بزرگی شرکتها در شاخص کل اهمیت دارد. برای حذف تاثیر متفاوت شرکتها، شاخص کل هموزن ارائه شد. این به این خاطر است که اگر از یک گروه صنایع، چند شرکت وجود داشته باشد، معاملات آنها تاثیر یکسانی روی شاخص کل هموزن داشته باشد.
ماهیت بازار سرمایه
هر کسی که مقداری با بازار سرمایه آشنایی داشته باشد، وقتی با این سوال مواجه میشود که بورس چه زمانی سبز میشود؟ متوجه نادرست بودن سوال خواهد شد. ماهیت بازار سرمایه اینگونه است که شاخص برخی روزها سبز و روزهایی نیز قرمز باشد.
دستهای معاملهگران بورس که اصطلاحا به آنها نوسانگیران نیز میگویند از همین مثبت و منفی شدن کوتاه مدت شاخص استفاده و کسب سود میکنند. اما این روش به تخصص، تمرکز و تکنولوژی مناسب نیاز دارد.
بعد از آن رفتارهای هیجانی بازار در سال 1399 و سقوطهای ممتدد شاخص کل و قرمز بودن وضعیت بورس برای مدت طولانی، در خرداد ماه سال 1400 اوضاع کمی بهتر شد و اکثر نمادهای بورسی تا اوایل شهریور وضعیت روبهرشدی را تجربه کردند. با این حال باز هم نمیتوان گفت که هر روز تمام یا حتی اکثر نمادها سبز بودند. افت و خیزهای بازار همچنان پابرجا بود.
نتیجه این میشود که نمیتوان با قطعیت گفت که شاخص بورس چه زمانی سبز میشود ولی با توجه به دادههای گذشته (تحلیل تکنیکال) و عوامل بنیادی میتوان روند شاخصها را پیشبینی کرد.
عوامل موثر بر بازدهی بورس
پاسخ به این سوال که چه عواملی بر روی بازدهی بورس اثرگذار هستند نیز میتواند ما را به جواب سوال اولیه رهنمون سازد. عوامل بسیار زیادی بر روی بورس، این بازار متلاطم و حساس، اثرگذار هستند که میتوان برای هر کدام یک مقاله ارائه نمود. اما برای یک تحلیل کلی نظر به سه عامل زیر خواهیم داشت.
نرخ ارز
اکثر صنایع کشور با واردات و صادرات درگیر هستند. از این روست که قیمت ارز مستقیما بر ارزش سهام این شرکتها و به صورت غیرمستقیم بر وضعیت بازار بورس، تاثیر میگذارد. همچنین نوسانات قیمت ارز ممکن است سبب اقبال عمومی به سمت بازار ارز شود و در این شرایط برخی سهامداران سرمایهی خود را از بازار بورس خارج کنند و از این طریق بر معاملات و در نهایت شاخص کل بورس تاثیر بگذارند.
سیاست گذاریهای دولت دربارهی بورس
صنایع بزرگ و شرکتهای دولتی و سیاستهای آنها در قبال بازار میتواند وضعیت بازار را تکان دهد. قدرت و نفوذ شرکتهای دولتی و صنایع بزرگ در بورس غیرقابل چشمپوشی است. بنابراین نظارت نهادهای حاکم بر نحوهی فعالیت آنها در جهت حفظ سرمایهی مردم و ثبات بازار بسیار مهم و موثر است. سیاست دولتها در قبال بازار سرمایه یکی از فاکتورهای اصلی است که تعیین میکند وضعیت بورس به ثبات میرسد یا خیر.
اقبال عمومی و میانگین سطح دانش سهامداران در بورس
پیشتر و درباره رفتار هیجانی بازار در سال 1399 گفته شد. تاثیر رفتار مردم و سهامداران بر بازار به خوبی در این برهه زمانی مشخص شد. اگر اقبال عمومی به سوی بورس زیاد شود، ریسک ورود افراد کمتجربه و در نتیجهی آن بروز رفتار هیجانی در بازار بالا میرود. بنابراین کسانی که قصد دارند به صورت دائمی و تخصصی وارد بازار سرمایه شوند باید به این مسئله حساس باشند و رفتار بازار را مدام پایش کنند تا در این مواقع ضرر نکنند. اگر اتفاقی مشابه سال 1399 رخ بدهد وضعیت بورس دوباره قرمز خواهد شد.
پیشبینی و نتیجهگیری از وضعیت کلی شاخص بورس
با توجه به فاکتورهایی که نام برده شد، به نظر میرسد وضعیت بورس تا حد زیادی به سیاستهای دولت بستگی دارد. از آنجایی که دولت به تازگی تغییر کرده و برنامههای آن برای اقتصاد و همچنین آینده مذاکرات برجامی و تحریمها واضح و روشن نیست، وضعیت بورس نیز مبهم است.
سیاست خارجی تا حدودی نرخ ارز را که بر بازار سرمایه تاثیرگذار است، معلوم میکند. سیاستگذاری این دولت دربارهی حمایت از بورس نیز بر بازار اثر زیادی دارد. البته از آنجایی که شعار دولت جدید حمایت از تولید داخل است به نظر میرسد از بورس حمایت شود. به هر شکل فعلا باید منتظر ماند و از رفتارهای هیجانی پرهیز و با پایش مداوم بازار از ضرر و زیان جلوگیری کرد.
سخن پایانی
سامانه مدیریت ثروت مانو، شرایطی را فراهم کرده است که همه افراد جامعه با هر سطح از دانش اقتصادی و بدون نیاز به صرف زمان بابت تحلیل و رصد اخبار و مولفههای اقتصادی، بتوانند متناسب با درجه ریسکپذیری خود و به صورت غیرمستقیم بهترین گزینههای سرمایهگذاری را انتخاب کنند.
دیدگاهها
هیچ نظری برای این مطلب نوشته نشده، شما اولین نفر باشید.